Jak rozprzestrzeniała się malaria? Zrekonstruowano 5500 lat historii choroby
14 czerwca 2024, 09:47Malaria to jedna z najbardziej zabójczych chorób w historii ludzkości. W 2022 roku zanotowano 249 milionów zakażeń i 608 000 zgonów w 85 krajach. Obecnie ograniczona jest głównie do obszarów tropikalnych, ale nieco ponad 100 lat temu występowała na połowie powierzchni Ziemi, w tym w USA, Kanadzie, w Skandynawii i na Syberii. Choroba jest przedmiotem intensywnych badań, również dotyczących jej historii i ewolucji
Wbrew obiegowej opinii to nie dziewczynki były składane w ofierze w Chichén Itzá
13 czerwca 2024, 11:58Chichén Itzá był jednym z najważniejszych ośrodków kultury Majów od późnego okresu klasycznego po okres postklasyczny. Obecnie to jeden z najchętniej odwiedzanych ośrodków Majów, który swą sławę zawdzięcza monumentalnej architekturze oraz wielu dowodom na składanie ofiar z ludzi. O tego typu rytuałach świadczą zarówno ich przedstawienia w sztuce, jak i szczątki setek ofiar wydobyte na początku XX wieku z cenote.
Odkrycie wyjaśnia, dlaczego ograniczenie kalorii jest zdrowe, a objadanie się powoduje choroby?
11 czerwca 2024, 13:38Myszy, u których doszło do niewielkiego zwiększenia aktywności kinazy mTOR, żyły średnio o 30% krócej. Kinaza mTOR występuje w kompleksie białkowym mTORC1. Kompleks ten kontroluje anabolizm – zachodzące w komórkach reakcje chemiczne prowadzące do powstania złożonych związków gromadzących energię – a kontrola ta odbywa się w reakcji na sygnały czynnika wzrostu i dostępności składników odżywczych. Odkrycie może wyjaśniać, dlaczego u osób o wysokim BMI częściej pojawiają się choroby związane z wiekiem oraz dlaczego ograniczenia dietetyczne prowadzą do zdrowszego i dłuższego życia u ssaków.
Potęga starożytnego Egiptu powstała dzięki gwałtownej zmianie geografii Nilu?
4 czerwca 2024, 10:36Na łamach Nature Geoscience ukazał się artykuł, którego autorzy opisali historię Nilu w ciągu ostatnich 11 500 lat. Dowiadujemy się z niego, że około 4000 lat temu zaszły duże zmiany, po których terasa zalewowa w okolicach Teb (Luksoru) uległa znacznemu powiększeniu. Być może właśnie to wydarzenie, które miało miejsce pomiędzy Starym a Nowym Państwem, przyczyniło się do sukcesu Egiptu. Nowe Państwo to bowiem okres niezwykłej prosperity i potęgi militarnej, gospodarczej oraz kulturowej Egiptu.
Koszmary senne i halucynacje wczesnymi objawami chorób autoimmunologicznych?
23 maja 2024, 11:10Wzrost liczby koszmarów sennych i halucynacji może być wczesnym objawem rozwijającej się choroby autoimmunologicznej, uważają naukowcy z University of Cambridge i King's College London. Ich zdaniem należy przywiązywać większa uwagę do tego typu objawów ze strony układu nerwowego. Mogą one być wczesnym objawem chwilowego pogorszenia się stanu pacjenta i zapowiedzią długotrwałej choroby.
-e1ea881c94e3eaff5648417a40d98acf.jpg)
Do jąder ludzi i psów przenika dużo mikroplastiku
21 maja 2024, 09:12W jądrach psów i ludzi znaleziono duże ilości mikroplastiku. To kolejna tkanka w organizmach żywych, w której odkryto fragmenty tworzyw sztucznych. Specjaliści nie wykluczają, że mikroplastik może negatywnie wpływać na zdrowie reprodukcyjne. O odkryciu poinformowali na łamach Toxicological Sciences naukowcy z University of New Mexico, pracujący pod kierunkiem profesora Xiaozhonga Yu. Mikroplastik odkryli we wszystkich zbadanych ludzkich i psich jądrach.
Anemie w pigułce
20 maja 2024, 07:12Niedokrwistość (anemia) → stan charakteryzujący się obniżeniem stężenia hemoglobiny w jednostce objętości krwi poniżej normy, w zależności od wieku i płci.
Opady deszczu i śniegu mogą wywoływać trzęsienia ziemi
16 maja 2024, 08:30Po tysiącach lat badań nad trzęsieniami ziemi wiemy, że główną ich przyczyną jest ruch płyt tektonicznych i przemieszczanie się skał wzdłuż uskoków. Naukowcy z MIT poinformowali właśnie na łamach Science Advances, że niektóre wydarzenia pogodowe również mogą mieć swój udział w powstawaniu trzęsień ziemi. W artykule Untangling the environmental and tectonic drivers of the Noto earthquake swarm in Japan czytamy, że duże opady śniegu i deszczu prawdopodobnie były jedną z przyczyn serii wstrząsów, jakie mają miejsce od 4 lat na półwyspie Noto w Japonii.
Rekordowe upały na Pacyfiku spowodowane przez... redukcję emisji zanieczyszczeń przez Chiny
8 maja 2024, 09:31W latach 2010–2020 na północnym-wschodzie Pacyfiku notowano rekordowe wysokie temperatury powierzchni wody. Pojawiły się liczne długotrwałe fale ekstremalnych upałów. Częściowo mogło się do tego przyczynić naturalna coroczna zmienność klimatu, jednak naukowców zastanawiało, dlaczego zjawiska takie były bardziej intensywne i dochodziło do nich częściej niż wcześniej. Grupa uczonych z Chin, USA i Niemiec rozwiązała zagadkę, a swoje wnioski opisała na łamach PNAS.
Mutacje genetyczne - powstawanie i diagnostyka
28 kwietnia 2024, 09:56Diagnostyka genetyczna ma na celu poszukiwanie wariantów genetycznych będących przyczyną zaburzeń fenotypowych pacjenta. Każdy pojedynczy genom ludzki zawiera tysiące zmian genetycznych. Tylko nieliczne z nich prowadzą do zmian fenotypowych. Dlatego tak ważna jest ocena prognostyczna ich konsekwencji biologicznych oraz klinicznych.
